भारतातील प्रसिद्ध किल्ले Indian Famous Forts history in Marathi
भारत हे सांस्कृतिक आणि ऐतिहासिकदृष्ट्या समृद्ध राज्य आहे. याला किल्ले आणि स्मारकांचा देश असेही म्हणतात. येथील किल्ले त्यांच्या भव्यतेसाठी प्रसिद्ध आहेत आणि प्रत्येक हंगामात देशी-विदेशी पर्यटक या किल्ल्यांना भेट देण्यासाठी आणि आपल्या गौरवशाली इतिहासाची झलक पाहण्यासाठी येतात.
हे किल्ले भारतीय इतिहासातील गौरवशाली क्षण आणि जीवनासाठीच्या युद्धाचा इतिहास दर्शवतात. युनेस्कोच्या जागतिक वारसामध्ये अनेक किल्ल्यांचा समावेश करण्यात आला आहे.
या मूळ मातृभूमीवर जन्मलेल्या महान राज्यकर्त्यांकडून भारताला राजेशाही लाभली हे सत्य आपण मान्य करू शकतो. 1947 मध्ये भारत स्वतंत्र आणि लोकशाही राष्ट्र बनल्यापासून प्रत्येक राजाची राजवट संपुष्टात आली. पण तरीही आपल्याजवळ जे काही आहे, ते म्हणजे भारतातील किल्ल्यांप्रमाणे शाही आणि मंत्रमुग्ध करणारी वस्तू.
भारतातील जवळजवळ प्रत्येक राज्यात जवळपास भिन्न ऐतिहासिक कालखंड आणि स्थापत्य शैलीशी संबंधित एक शक्तिशाली किल्ला आहे. आता, भारतातील हे किल्ले या वस्तुस्थितीचे प्रतीक आहेत की एकेकाळी या देशावर बलाढ्य राजे आणि राजपुत्रांचे राज्य होते. खाली भारतातील 10 प्रभावी किल्ले आहेत ज्यांना तुम्ही राजेशाही कालखंड अनुभवण्यासाठी एकदा भेट दिली पाहिजे.
भारतामध्ये खरोखरच काही शाही आणि भव्य किल्ले आहेत जे पर्यटकांसाठी आजही जतन केलेले आहेत. भारतातील या किल्ल्यांना भेट द्या आणि देशभरातील दोलायमान सांस्कृतिक फरकाचे साक्षीदार व्हा. नक्की वाचा: लंडन पर्यटन स्थळे, भगवान श्रीकृष्णाचा रंग, वृंदावन चंद्रोदय मंदिराची वैशिष्ट्ये आणि इतिहास
Table of Contents
भारतातील प्रसिद्ध किल्ले – Indian Famous Forts history in Marathi
भारतातील प्रत्येक राज्यातील राजवाडे आणि किल्ल्यांचे स्वतःचे आकर्षण आहे. जर तुम्हाला प्राचीन कला आणि वारसा पाहण्याची आवड असेल तर या भव्य किल्ल्यांचा तुमच्या प्रवासात समावेश करावा…
Indian Famous Forts history, भारतातील प्रसिद्ध किल्ले पुढीलप्रमाणे आहेत:
- Mehrangarh Fort, Jodhpur, Rajasthan
- Red Fort, Delhi
- Kumbhalgarh Fort, Rajasthan
- Jaisalmer Fort, Rajasthan
- Golconda Fort, Hyderabad, Andhra Pradesh
- Chittorgarh Fort, Rajasthan
- Amer Fort, Jaipur, Rajasthan
- Gwalior Fort, Madhya Pradesh
- Kangra Fort, Himachal
- Agra Fort, Uttar Pradesh
मेहरानगड किल्ला, जोधपूर, राजस्थान
Mehrangarh Fort, Jodhpur, Rajasthan: राजस्थानच्या जोधपूर शहरात वैभवासारखा उभा असलेला हा मेहरानगड किल्ला राजपूत योद्ध्यांची कहाणी सांगतो. हा किल्ला 550 वर्षे जुना आणि प्रचंड किल्ला आहे. उंचीवर असलेला हा किल्ला राव जोधा यांनी बांधला असून या किल्ल्यात प्रवेश करण्यासाठी सात दरवाजे आहेत. प्रत्येक गेट शौर्याचे प्रतीक आहे, विजयाचे चिन्ह आहे. या किल्ल्यात एक समाधी देखील आहे. येथून संपूर्ण शहर निळे दिसते, म्हणून जोधपूरला निळे शहर असेही म्हणतात.
लाल किल्ला, दिल्ली
Red Fort, Delhi: मुघलांनी बांधलेली ही वास्तू दिल्लीची शान आणि देशाची शान आहे. हा किल्ला १७ व्या शतकात मुघल सम्राट शाहजहानने बांधला होता. जागतिक वारशात समाविष्ट असलेल्या या लाल किल्ल्याचे खरे नाव किला-ए-मुबारक होते. ते बनवायला बरीच वर्षे लागली. मोती मशीद, बाग आणि दिवाने-ए-खास ही लाल किल्ल्यातील प्रमुख वारसा स्थळे आहेत. ते पाहण्यासाठी परदेशी नेहमीच येतात.
कुंभलगड किल्ला, राजस्थान
Kumbhalgarh Fort, Rajasthan: कुंभलगड किल्ला भारतातील सर्व किल्ल्यांपेक्षा अधिक प्रशस्त आणि आकर्षक आहे. उदयपूरजवळील राजसमंद येथे महाराणा कुंभाने कुंभलगड किल्ला बांधला होता. या किल्ल्याची भिंत चीनच्या लांब भिंतीनंतर जगातील दुसरी सर्वात मोठी भिंत आहे. याला आभेद किल्ला असेही मानले जाते. या किल्ल्याला भेट देणे खूप अवघड होते. मध्ययुगीन काळात हे धोरणात्मक दृष्टिकोनातून खूप महत्त्वाचे होते. महाराणा प्रताप यांचा जन्मही याच किल्ल्यात झाला.
जैसलमेर किल्ला, राजस्थान
Jaisalmer Fort, Rajasthan: सोनार हवेली म्हणून ओळखला जाणारा हा किल्ला जगातील सर्वात मोठ्या किल्ल्यांपैकी एक आहे आणि जैसलमेरची शान आहे. रावल जयस्वाल यांनी वाळवंटाच्या मध्यभागी असलेल्या त्रिकुट टेकडीवर ते बांधले. आजही या किल्ल्यात लोक राहतात. त्यात अनेक मंदिरे आणि राजवाडे आहेत. येथून संपूर्ण शहर पाहता येते. या गडावर अनेक चित्रपटांची निर्मितीही झाली आहे.
गोलकोंडा किल्ला, हैदराबाद, आंध्र प्रदेश
Golconda Fort, Hyderabad, Andhra Pradesh: आंध्र प्रदेशातील हैदराबादमधील गोलकोंडा किल्ला, दक्षिण भारतीय इतिहासातील सर्वात समृद्ध राज्य, विजयनगरच्या शासकांनी शासित, काकतीय सम्राटांनी बांधला होता. हा किल्ला त्याच्या भव्यतेसाठी जगप्रसिद्ध आहे. किल्ल्याजवळ हिर्‍याची मोठी खाण असल्याचे सांगितले जाते, अनेक पर्यटक किल्ल्याच्या भव्य सौंदर्याव्यतिरिक्त हिऱ्याच्या खाणी पाहण्यासाठी आणि कोल्लूर तलावाला भेट देण्यासाठी उत्सुकतेने येथे येतात.
चित्तोडगड किल्ला, राजस्थान
Chittorgarh Fort, Rajasthan: किल्ल्यांचे शहर म्हणून ओळखला जाणारा हा किल्ला भारतातीलच नव्हे तर जगातील सर्वात मोठा किल्ला आहे. या किल्ल्याच्या आत अनेक किल्ले आहेत. भरोच नदीच्या काठावरील स्थानामुळे येथे जलमहाल देखील आहे. हा किल्ला राजपुतांच्या अभिमानाचे आणि महाराणा प्रतापांच्या पराक्रमाचे प्रतीक आहे.
या किल्ल्यात पाणी मुबलक प्रमाणात उपलब्ध असल्याने आजही येथे लोक राहतात. आजही येथे अनेक प्रकारचे सण साजरे केले जातात. या किल्ल्याभोवती भरपूर हिरवळ आहे. मौर्य वंशजांनी या किल्ल्याचा पाया घातला होता असे सांगितले जाते. नंतर ते धोरणात्मक दृष्टिकोनातून तयार करण्यात आले.
आमेर किल्ला, जयपूर, राजस्थान
Amer Fort, Jaipur, Rajasthan: अंबर किल्ला हा भारतातील सर्वात आधुनिक किल्ला म्हणून अंबर किल्ला या नावाने ओळखला जातो. येथे तुम्ही हत्तीच्या स्वारीने संपूर्ण किल्ला फिरू शकता. गणेश पोळ, सिलादेवी पॅलेस, शीशमहल इत्यादी पाहण्यासारखी ठिकाणे आहेत. या किल्ल्यावर रात्रीही फिरता येते.
ग्वाल्हेर किल्ला, मध्य प्रदेश
Gwalior Fort, Madhya Pradesh: राणा मानसिंग तोमरने बांधलेला ग्वाल्हेर किल्ला मध्य भारतातील सर्वात भव्य किल्ला आहे. ऐतिहासिक वास्तूंमध्ये प्रसिद्ध असलेल्या या किल्ल्याची अनेक आकर्षणे आहेत, त्यातील मुख्य म्हणजे सास-बहू मंदिर आणि गुजरी महाल. भव्य वास्तूंमध्ये हा किल्ला सर्वात मोठा आहे. याशिवाय या किल्ल्याची उत्तम देखभालीमुळे हा किल्ला आजही नवीन आहे.
कांगडा किल्ला, हिमाचल
Kangra Fort, Himachal: कांगडा किल्ला हिमाचल प्रदेशातील एक प्रमुख ऐतिहासिक वारसा आहे. नद्यांच्या मधोमध असलेला हा किल्ला पाहण्यासाठी आजही पर्यटक येतात. हा किल्ला जगातील सर्वात जुन्या किल्ल्यांपैकी एक आहे. हा किल्ला म्हणजे हिमालयाची शान आहे. या किल्ल्यात पाहण्यासारखी अनेक मंदिरे आणि वास्तू आहेत.
आग्रा किल्ला, उत्तर प्रदेश
Agra Fort, Uttar Pradesh: ताजमहाल हे आग्र्याचे मुख्य आकर्षण आहे, पण आग्रा किल्ला हा मुघल स्थापत्यकलेचा इतिहास आहे. या किल्ल्यावर अनेक स्मारके आणि तटबंदी अशा प्रकारे बांधण्यात आली आहे की आजही ते इतिहासकारांना थक्क करतात. विटांनी बांधलेला हा किल्ला महमूद गझनवीच्या सैन्याने राजपूत चंदेलांकडून काबीज केला होता.
दिल्लीच्या सुलतानांनी हा किल्ला ताब्यात घेतला होता, पण मुघलांच्या राजवटीत हा किल्ला व्यवस्थित बांधला गेला. विशेषतः अकबराच्या कारकिर्दीत उत्तर भारतावर योग्य प्रकारे राज्य करण्यासाठी या किल्ल्याचे मोक्याचे महत्त्व होते. या किल्ल्यावरून एक रस्ता दिल्लीच्या लाल किल्ल्याकडे जात असे.
FAQ: भारतातील प्रसिद्ध किल्ले
भारतात किती प्रसिद्ध किल्ले आहेत?
भारतात सुमारे 1000 किंवा त्याहून अधिक किल्ले आहेत. अंबर किल्ला, मेहरानगड किल्ला, जैसलमेर किल्ला आणि इतर काही प्रसिद्ध लोकांनी येथे भेट दिली पाहिजे.
जगातील सर्वात सुंदर किल्ला कोणता?
- पन्हाळा किल्ला : या किल्ल्याला खूप समृद्ध इतिहास आहे.
- सिंधुदुर्ग : हा किल्ला मुंबईपासून 400 किमी अंतरावर समुद्राच्या मधोमध बांधला गेला.
- गोलकोंडा किल्ला: आंध्र प्रदेशची राजधानी हैदराबादपासून 11 किमी अंतरावर बांधलेला हा किल्ला काकतीय शासकांनी बांधला होता.
भारतातील सर्वात मोठा किल्ला कोणता?
भारत आणि आशियातील सर्वात मोठा किल्ला, चित्तौडगड किल्ला १८० मीटरच्या टेकडीवर वसलेला आहे.
भारतातील सर्वात जुना किल्ला कोणता?
किला मुबारक, भटिंडा: कुशाण वंशाचा राजा दाब याने 90-110 CE च्या दरम्यान बांधलेला, हा भारतातील सर्वात जुना किल्ला मानला जातो.
चित्तौडगडचा किल्ला कोणी बांधला?
हे महाराणा कुंभाने 15 व्या शतकात मोहम्मद खिलजीवरील विजयाच्या स्मरणार्थ बांधले होते. 6. विविध मौर्य शासकांनी 7व्या शतकात बांधलेला, चित्तौडगड किल्ला 8व्या आणि 16व्या शतकादरम्यान मेवाडवर राज्य करणाऱ्या सिसोदिया आणि गेहलोत राजांची राजधानी असल्याचे म्हटले जाते.
जर तुम्हाला ही भारतातील प्रसिद्ध किल्ले (भारत के प्रसिद्ध किले) Indian Famous Forts history in Marathi, मराठी पोस्ट आवडली असेल किंवा कोणतीही महत्वाची माहिती मिळाली असेल तर ती तुमच्या मित्रांसोबत Whatsapp, Facebook, Twitter इत्यादी सोशल मीडिया साइट्सवर नक्की शेअर करा. अशा अधिक माहितीपूर्ण माहितीसाठी Marathi Malhath TV ला पुन्हा भेट द्या.